Alıntı yapma kuralları isimli bu yazımızda bir proje, tez veya makale için bilgilerin nasıl alıntılanacağı anlatılacaktır. Alıntı kuralları APA yöntemine göre yazılmıştır. Sosyal bilimlerde yaygın olarak kullanılan bu yöntem, diğer kaynak gösterme yöntemlerinden bazı farklılıklar taşımakta, yazar soyadlarını ve yayın yılını öne çıkarmaktadır.
I. Metin İçinde Kaynaklara Gönderme Yapmak
APA yönteminde metin içinde kaynak gösterilirken yazarın soyadı (ya da yazarların soyadları), yapıtın yayın tarihi ve alıntı yapılan sayfanın numarası (ya da sayfaların numaraları) belirtilir. Aşağıda hangi durumlarda, nasıl kaynak gösterileceği örneklerle anlatılmaktadır.
1. tek yazarlı yapıt
Metinde alıntı yapıldıktan sonra, parantez içinde, yazarın soyadı, yayın tarihi ve sayfa numarası, virgüllerle ayrılarak yazılır. Tek bir sayfaya gönderme yapıldığında “s.”, birden çok sayfaya gönderme yapılıyorsa “ss.” yazılır.
Yapıtta “gerçekçiliği bazıları daha çok yöntem bakımından benimsemiştir, bazıları ise konu bakımından” (Moran, 1994, s. 36) denmesine rağmen…
Yazarın adı cümle içinde geçiyorsa aşağıdaki gibi yazılır:
Berna Moran (1994), “gerçekçiliği bazıları daha çok yöntem bakımından benimsemiştir, bazıları ise konu bakımından” (s. 36) diyerek “gerçekçilik” kavramının farklı anlamlarına dikkat çeker.
2. iki ya da daha fazla yazarlı yapıt
İki yazarı olan yapıtlara gönderme yapılırken her iki yazarın soyadı verilir. Örneğin, şöyle yazılır: (Taner ve Bezirci, 1983, s. 86).
3. yazarın aynı yıl yayımlanan yapıtları
Aynı yazara ait iki ya da daha fazla yapıta gönderme yapılıyorsa yayın yılına alfabetik sırayı izleyen harfler eklenir: Örneğin, şöyle yazılır: (Memet Fuat, 2000a); (Memet Fuat, 2000b). Bunlardan ilki, kaynakçada yer alan İkinci Yeni adlı kitaba, ikincisi ise Orhan Veli kitabına gönderme yapar.
4. yazarı belli olmayan yapıt
Yapıtın yazarı belirtilmemişse alıntı yaparken yapıtın adının ilk birkaç sözcüğü kullanılır. Bu tür bir yapıta gönderme yapılırken kitabın adı eğik (italik) olarak yazılır ve ardından tarih belirtilir:
Diğer bir kaynakta (College Cost Book, 1983) belirtildiği gibi…
College Cost Book’ta (1983) belirtildiği gibi…
5. aynı soyadını taşıyan yazarlar
Eğer aynı soyadına sahip birden fazla yazara gönderme yapılıyorsa yapıtların yayın yılları farklı olsa bile, cumle içinde yazarların adları da belirtilmelidir. Örneğin, şöyle yazılır: Jale Parla (1989); Taha Parla (1993).
6. iki ya da daha fazla yapıt
İki ya da daha fazla yapıta gönderme yapılıyorsa alıntı yapılan yapıtların yazarlarının soyadları, alfabeye göre sıralanır. Örneğin, şöyle yazılır: (Feigenbaum ve McCurduck, 1983; Roszak, 1989, 1991).
7. kişisel görüşme
Kişisel görüşmeler metinde belirtilmeli ama kaynakçada yer almamalıdır. Örneğin, şöyle belirtilir: (Vüs’at O. Bener, kişisel görüşme, Aralık 2001).
8. alıntılayan ya da aktaran kaynak
Çalışmalarda birincil kaynaklara ulaşmak esastır, ama bazı güçlükler nedeniyle ulaşılamamışsa, göndermede alıntılanan ya da aktarılan kaynak belirtilir. Örneğin, şöyle yazılır: (alıntılayan Gürbilek, 2004, s. 115); (aktaran Johnson, 2007b, ss. 37-38). Alıntılanan ya da aktarılan yapıttaki kaynak bilgilerine yer verilmez.
II. Kaynakçanın Hazırlanması
Metinde alıntı yapılan bütün kaynaklar, “Kaynakça” başlıklı yeni bir sayfada gösterilir. Bu bölümde, çalışmada kullanılan bütün kaynaklar doğru ve tam olarak listelenir. Metinde gönderme yapılmayan kaynaklara “Kaynakça”da yer verilmez. Bizzat görülmeyen ve yararlanılmayan kaynaklar “Kaynakça”ya alınmaz. Böyle bir uygulama “çalıntı” sayılır.
Kaynaklar yazarların soyadına göre alfabetik olarak sıralanır. Eğer yazar adı yoksa yapıt adı esas alınır. Bir yazarın birden çok yapıtı kullanılmışsa kaynaklar kronolojik sırayla yazılır. Bir yazarın aynı yıl yayımlanmış birden fazla yapıtı kullanılmışsa yapıt adlarının alfabetik sırasına göre “2008a”, “2008b” şeklinde sıralanır.
1. Kitaplar
“Kaynakça”da sırasıyla yazarın soyadı, ilk adının (bazen ilk iki adının) baş harfleri, (parantez içinde) yayının yılı, yapıtın adı, yayın bilgileri, noktalarla ayrılarak yazılır. Kitap adları başlığın ilk harfinden sonra (özel adlar dışında) bütünüyle küçük ve eğik harflerle yazılır.
a. tek yazarlı ya da editörlü kitap
Gürbilek, N. (2004). Kör ayna, kayıp şark. İstanbul: Metis.
Kalpaklı, M. (Ed.). (1999). Osmanlı divan şiiri üzerine metinler. İstanbul: YKY
b. iki ya da daha fazla yazarlı ya da editörlü kitap
Taner, R. ve Bezirci, A. (1997). Seçme romanlar. İstanbul: Evrensel.
c. gözden geçirilmiş ya da genişletilmiş baskılar
Alpay, N. (2004). Türkçe sorunları kılavuzu (Gözden geçirilmiş ikinci baskı). İstanbul: Metis.
ç. yazarı belirsiz kitaplar
The 1995 NEA almanac of higher education. (1995). Washington DC: National Education Association.
d. iki ya da daha fazla ciltten oluşan kitaplar
Moran, B. (1995). Türk romanına eleştirel bir bakış (3 cilt). İstanbul: İletişim.
e. çeviri kitaplar
Bahtin, M. M. (2004). Dostoyevski poetikasının sorunları (C. Soydemir, Çev.) İstanbul: Metis.
f. derlenmiş bir kitaptaki yazı
Karasu, B. (1997). İmge üretiminde roman hâlâ ilk sırada. Ne kitapsız ne kedisiz (ss. 13-22). İstanbul: Metis.
g. derlemede yer alan bir yazı ya da bölüm
Irzık, S. (2004). Öznenin vefatından sonra kadın olarak okumak. Parla ve Irzık (Ed.), Kadınlar dile düşünce(ss. 35-56). İstanbul: İletişim.
ğ. başvuru kitaplarındaki bölüm ya da yazı
Akün, Ö. F. (1992). Divan edebiyatı. Diyanet vakfı islâm ansiklopedisi (ss. 398-422). İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı.
2. Makaleler
Dergilerde yer alan makalelere kaynakçada yer verirken sırasıyla yazarın soyadı, ilk adının (bazen ilk iki adının) baş harfleri, (parantez içinde) yayının yılı, yapıtın adı, yayın bilgileri, noktalarla ayrılarak yazılır. Günlük, haftalık ya da aylık bir yayın kullanılmışsa parantezin içinde yıldan sonra gün ve ay belirtilir. İlk harften sonra makale adının tamamı normal stilde yazılır (eğik yazılmaz ya da tırnak içine alınmaz). Yayın bilgileri bölümünde derginin / yayının adı ve sayısı eğik olarak yazılır. Sayfa sayısı ise eğik yazılmaz.
Turan, G. (2005, Haziran). İkinci Yeni’den sonra olan biten ne? Varlık, 1173, 3-5.
3. Diğer Kaynaklar
a. film
Demirkubuz, Z. (Yönetmen). (2006). Yazgı [Film]. İstanbul: Mavi.
b. elektronik kaynaklar
Kaynakçada yazar, yayın tarihi, kaynağın adı ve derginin ya da yapıtın adı yer alır. Bu bilgilerden sonra elektronik kaynağın tipi (çevrimiçi, CD-ROM), cilt sayısı ve gerekli sayfa ya da varsa paragraf numarası yazılır. Eğer kaynağa internetten ulaşılabiliyorsa, adres ve erişim tarihi belirtilir.
Dr. Abel Scribe PhD. (2006, 3 Ekim). Dr. Abel Scribe’s guides to research writing and style. Erişim tarihi: 31 Ekim 2006, http://www.docstyles.com/index.htm