Altı şapkalı düşünme tekniği nedir?
Altı şapkalı düşünme tekniği, Edward De Bono tarafından geliştirilmiş bir tekniktir. Öğrencilerin yaratıcılık ve empati becerilerini geliştirmeyi amaçlayan bir tekniktir.
İnsanların yaygın olarak kullandıkları altı farklı düşünme biçimini dikkate alarak daha sağlıklı kararların alınması için belli bir problemin farklı boyutlarıyla analiz edilmesi ve sonuca gidilmesine imkan veren öğretim tekniğidir. Katılımcılar şapkaların tümünü belirli bir düzen içerisinde takarak düşünce ve önerilerini sırayla aktarırlar ve böylece hedefe ilişkin daha güvenilir kararlar alınır (Erginer, 2008).
Altı şapkalı düşünme becerisine göre şapkaların anlamları
- Beyaz şapka (Boş sayfa): Tarafsız bakış açısını temsil eden şapkadır. Görüşülen konu ile ilgili net bilgi ve raporlar ortaya konur.(objektif)
- Kırmızı şapka (Ateş): Duygusal bakış açısını temsil eden şapkadır. Görüşülen konu ile ilgili olarak, kişilere hiçbir dayanağı olmadan, sezgi, fikir ve duygularını söyleme fırsatı verir.(sübjektif)
- Sarı şapka (Güneş): İyimser bakış açısını temsil eden şapkadır. O işin avantajlarını ve olumlu görüşleri söyleyen şapkadır. (objektif)
- Siyah şapka (Yargıç cübbesi): Kötümser bakış açısını temsil eden şapkadır. Eleştiri, olumsuz görüşleri ve görüşülen konunun risklerini ortaya çıkaran şapkadır.
- Yeşil şapka (Bitki): Yenilikçi bakış açısını temsil eden şapkadır. Konuyla yeni yaklaşımlar araştırır. ‘her şey uyar’ (spekülatif)
- Mavi şapka (Gökyüzü): Serinkanlı bakış açısını temsil eden şapkadır. Sistemli düşünmeyi öne çıkarır. “Büyük Resim,” “İdareci şapka,” “Meta şapka,” “düşünmenin düşünülmesi”, tüm süreci (gözden geçirme)
Altı şapkalı düşünme tekniğinin ana amacı
- Düşünme sürecine odaklanıp düşünceyi geliştirmektir.
- Yaratıcılığı cesaretlendirmek, paralel ve lateral düşünmeyi sağlamaktır.
- Tartışma sırasında iletişimi iyileştirmeyi amaçlar.
- Bireylerin karar verme sürecini hızlandırır.
Altı ayakkabılı uygulama tekniğini okumaya devam ederek aradaki farkları görebilirsiniz.