Bilişsel alan

Bloom’un bilişsel alan basamakları nelerdir?

1 Puan2 Puan3 Puan4 Puan5 Puan (No Ratings Yet)
Loading...

Bloom’un bilişsel alanın özelliklerini irdelediği taksonomisinde zihinsel etkinlikler, yorum yapma gibi davranışları içerir. Bloom bilişsel alan basamaklarını altı basamakta sıralamıştır.

Bloom’un bilişsel alan basamakları nelerdir?

Bilişsel alan
Bloom taksonomisi – Bilişsel alan basamakları

İnsanın zihinsel süreçlerini ele aldığı basamaklar aşağıdaki gibidir.

  1. Bilgi basamağı
  2. Kavrama basamağı
  3. Uygulama basamağı
  4. Analiz basamağı
  5. Sentez basamağı
  6. Değerlendirme basamağı

Bilgi basamağı

Hatırlamayı gerektiren ve bilgilerin olduğu gibi kaldığı basamaktır. Öğrenci bilgide zihinsel bir değişiklik yapmaz.

Tanımlama, söyleme, yazma, hatırlama, gösterme, işaret etme, eşleştirme, isimlendirme eylemleri bu basamakta sıklıkla kullanılır.

Bilgi basamağı örneği

Yazılı sınava giren bir öğrenci kitapta yer alan bilgiyi aynı şekilde yazılı kağıdına geçirmesi bilme basamağına ait bir davranıştır.


Kavrama basamağı

Öğrencinin bilgiyi çevirdiği, yorumladığı veya yordadığı basamaktır.

Kendi cümleleriyle ifade etme, ayırt etme, örnekleme, dönüştürme, savunma yapma, özetleme, tablolaştırma, grafik okuma davranışları kavrama düzeyinde gerçekleşir.

Kavrama basamağı örneği

Ali, Türkçe dersinde okuduğu kitabın özetini çıkartarak öğretmenine teslim etmesi kavrama basamağında bir davranıştır.


Uygulama basamağı

Uygulama basamağında, elde edilen bilgiler yeni durumlara uygulanır.

Değiştirmek, toplamak, çalıştırmak, öngörmek, sergilemek, keşfetmek, hazırlamak, üretmek, ilişkilendirmek, göstermek, çözmek, kullanmak, uygulamak, kullanmak, göstermek, çalışma takvimini hazırlamak, taslak hazırlamak

Uygulama basamağı örneği

Ali’nin matematik problemini çözmesi uygulama basamağına örnek gösterilir.

Uzunluk ölçmeyi öğrenen bir öğrenci sırasının boyunu ölçmesi uygulama basamağı davranışıdır.


Analiz basamağı

Bir çalışmanın yapısını inceleme, veriler arasındaki ilişkiyi inceleme, sorgulamadaki mantıksal hataların farkına varma gibi davranışların gerçekleştirildiği bilişsel alan basamağıdır.

Parçalara ayırmak, ayırım yapmak, şekil çizmek, göstermek, belirlemek, çıkarımda bulunmak, planlamak, işaret etmek, seçip ilişkilendirmek, alt gruplara ayırmak, hesaplamak, test etmek/sınamak, eleştirmek, ayırt etmek, çözümlemek, tartışmak, sorgulamak, ilişkilendirmek, farkını/benzerliğini ayırt etmek, çıkarsamak filleri sıklıkla kullanılır.

Ders hedefleri yazma kılavuzu, cte.edu.tr,2012

Analiz basamağı örneği

Ali’nin Türkçe dersinde cümlenin öğelerini doğru bir şekilde ayırması analiz basamağını kullandığının göstergesidir.


Sentez basamağı

Özgün bir ürün ortaya koymayı gerektiren üretim, icat, buluş gibi hedefleri olan bilişsel alan basamağıdır.

Sınıflamak, yaratmak, açıklamak, üretmek, yeniden düzenlemek,
birleştirmek, planlamak, ilişkilendirmek, tekrar değiştirmek, örgütlemek,
yeniden yapılandırmak, yazmak, özetlemek, anlatmak, yazmak,
önermek, tasarlamak formüle etmek, monte etmek/bir araya getirmek,
yapılandırmak/inşa etmek, kurmak, organize etmek, geliştirmek

Ders hedefleri yazma kılavuzu, cte.edu.tr,2012

Sentez basamağı örneği

Gazetede çalışan Kamil Bey, okurlarına yeni bir karikatür dizisi hazırlaması örnek dolarak gösterilebilir.


Değerlendirme basamağı

Bilişsel alanın en üst düzey basamağıdır. Bir durum hakkında değer biçmedir.

Karşılaştırmak, sonuca ulaşmak, benzerlikleri bulmak, eşleştirmek, tanımlamak, ayırım yapmak, açıklamak, yorumlamak, ilişkilendirmek, değerlendirmek, yargılamak/hüküm vermek, değer biçmek, değerlendirmek, düzeltmek, tahminde bulunmak

Değerlendirme basamağı örneği

Talim Terbiye Kurulunun ders kitaplarını belirlediği ölçütlere göre değerlendirmesi, diğer kitaplarla karşılaştırıp eleştirip çıkarımda bulunması bir değerlendirme basamağı örneğidir.

Bilişsel alan basamakları isimli konumuzu burada tamamladık. Bloom’un önediği öğretim modeli ise tam öğrenme modelidir. Tam öğrenme modeli isimli yazımıza buradan ulaşabilirsiniz.

Bloom’un bilişsel alan basamakları nelerdir? YAPILAN YORUMLAR

Yorum yapabilmek için giriş yapmalısınız.