Gelişimin temel kavramları nelerdir?

Gelişim psikolojisi dersinden gelişimin temel kavramları ile ilgili KPSS’de her yıl ortalama 1 soru çıkmaktadır. Bu kavramları iyi irdelemeniz ve çıkmış soruların örneklerini incelemeniz faydanıza olacaktır. Zira gelişim psikolojisi dersinin ileri ki konuları da bu kavramlarla ilişkilidir.

Gelişimin temel kavramları

1. Büyüme nedir?

Büyüme kavramı organizmada meydana gelen boyca uzama, irileşme, ağırlığın artması gibi niceliksel özelliklerin artması olarak tanımlanabilir. Organizmanın fiziksel özelliklerinde değişimler görülür.

2. Olgunlaşma nedir?

Kas kütlemizin kendinden beklenen görevleri yerine getirilebilecek yeterliliğe sahip olmasıdır. Niceliksel değişimlerin yanında niteliksel olarak da gerçekleşir. Genlerimizin kontrolünde belli bir plan dahilinde zamanı geldiğinde ortaya çıkan değişimlerdir.

Olgunlaşma, bireyin doğuştan taşıdığı potansiyeli zaman içinde ortaya çıkarma olarak da tanımlanır.

Olgunlaşma, doğuştan gelen büyüme süreçleridir.

Arnold Gesell’in tanımı

Olgunlaşma kavramı öğrenme için ön koşuldur.

Olgunlaşma kavramı ile ilgili çıkmış örnekler aşağıda listelenmiştir.

Bir anaokulu öğretmeni çocuklara okuma ve yazmayı öğretmeye çalışmaktadır. Çocuklar ancak birinci sınıfa geldiklerinde bu davranışı öğrenebilmişlerdir. Bu durum olgunlaşma ile açıklanır.

ÖSYM- KPSS Eğitim Bilimleri Sınavı

Bir anne 2 yaşındaki çocuğuna 100 e kadar saymayı öğretmek istemektedir fakat çocuk bunu başaramamaktadır. Bu durum yeterli olgunluğa ulaşmadığıyla açıklanır.

ÖSYM- KPSS Eğitim Bilimleri Sınavı

3. Hazırbulunuşluk nedir?

Hazırbulunuşluk, bireyin bir konuyu tam ve eksiksiz öğrenebilmesi için gerekli olan zihinsel (ön bilgi) , sosyal ve bedensel düzeyinin yeterli seviyeye ulaşmış olmasıdır.

Bireyin bir konuyu tam olarak öğrenebilmesi için o konunun gerektirdiği gelişim ve güdülenme düzeyine ulaşmış olması hazırbulunuşluktur.

ÖSYM- KPSS Eğitim Bilimleri Sınavı

Sınıfın iyi yönetilmesi, eğitimde başarılı olmak için ilk adım olarak kabul edilmektedir.

Küçükahmet, 2004:3

Hazırbulunuşluk, bireyin ilgilerini, isteklerini, zekâ düzeyini, yeteneklerini, genel sağlık durumunu, genel uyarılmışlık halini, güdülenmişlik düzeyini, yapılması gereken etkinlikle ilgili bilgi birikimini, olgunlaşma düzeyini de kapsadığı için, psikolojik içerikli sürecin sonucu bir oluşumdur.

YRD. DOÇ. DR. ESAT ŞANLI

Öğrencinin problem çözebilmesi için dört işlem becerisinin iyi olması gerekir.

4. Öğrenme nedir?

Tekrar veya yaşantı sonucu davranışta meydana gelen nispetten kalıcı izli davranış değişikliklerine öğrenme denir.

Doğuştan getirilen davranışlarla, sinir sistemini baskılayıcı alkol, uyuşturucu gibi maddelerin etkisinde kalınan davranışlar öğrenme ürünü değildir.

Öğrenme üzerinde çevrenin rolü çok büyüktür.

5. Gelişme nedir?

Büyüme, olgunlaşma, kalıtım ve öğrenmenin ürünü olup, organizmanın işlevlerindeki nicel ve nitel değişimleri ifade eder.

Sürekli ileriye doğrudur.

Gelişim psikolojisi dersine ilişkin temel kavramların ardından Gelişim ilkeleri isimli yazımızı okuyabilirsiniz.