Kaçma koşullanması ve kaçınma koşullanması arasındaki farklar nelerdir?
KPSS sınavında sıkça soru gelen kaçma ve kaçınma kavramlarını açıklayarak karşılaştıralım. Kaçma koşullanması klasik koşullanma temelliyken kaçınma koşullanması ise edimsel koşullanma temellidir.
Kaçma koşullanması
Kaçma, istenilmeyen bir duruma maruz kalan organizmanın bu durumdan kurtulmak için gerçekleştirdiği eylemlerdir. Tepkisel (Klasik) koşullanma biçimidir. Kaçma koşullanması refleksif yapılır.
Örnek: Bıçakla oynayan bir çocuğa, bıçağa dokunduğunda yüksek ses verilmesi çocuğun bıçaktan korkmasına neden olur.
(Yıldırım, 2008,s.384).
Kaçınma koşullanması
Kaçınma, istenmeyen bir duruma maruz kalmamak için gerçekleştirdiği eylemlerdir. Edimsel koşullama biçimidir. Kaçınma koşullanması istekli yapılır.
Örnek: Dışarının soğuk olduğunu bilen Ali, üşümemek için montunu üzerine alıyorsa kaçınma koşullanmasıdır.
Editör Örneği: Birey köpek gördüğü zaman yolunu değiştiriyorsa kaçma koşullanması olarak ifade edilir. Köpeğin olduğu sokağı bilip ,o sokak yerine başka bir sokaktan gidiyorsa kaçınma koşullanması adını alır.